Veiligheid voor alles! Handige weetjes over helmen en caps.

We geven het niet graag toe, maar ruitersport is een risicovolle sport. Je gaat aan de slag met levende wezens die soms onvoorspelbaar kunnen reageren en, zacht uitgedrukt, vreemd uit de hoek kunnen komen. Net daarom is het belangrijk om veiligheid hoog in het vaandel te dragen. Al bij de eerste rijles en wellicht nog vele malen daarna word je eraan herinnerd: Draag altijd een cap bij het paardrijden!

Het voelt niet altijd even comfortabel, zo'n cap op je hoofd. Je gaat erin zweten, je haar staat alle kanten uit en bij warm weer kan een cap drukkerig aanvoelen. Maar wat zijn nu die paar ongemakken, als een cap je leven kan redden? Het klinkt belerend, betuttelend en zelfs saai.. maar het is waarheid.

Gelukkig is er ook aangenaam nieuws, want de hedendaagse caps worden steeds verder aangepast aan de huidige normen, zowel esthetisch als op vlak van veiligheid en comfort.

We kennen allemaal de ouderwetse, zwarte caps, die vaak niet eens een kinbandje hadden (of enkel een elastiek) en dus vrij los op het hoofd stonden.

Zo'n caps behoren inmiddels tot het verleden. Tegenwoordig zien ze er modieuzer uit, zijn ze gemaakt uit lichter materiaal en voorzien van luchtgaatjes of -strepen voor een betere ventilatie. Wie de 'oude' caps wel mooi vond hoeft gelukkig niet terug te keren in de tijd, want merken zoals Charles Owen hebben de look van de klassieke ruiterpet wel behouden, maar hebben daarnaast uitgebreid gesleuteld aan de materialen zodat ook deze caps nu lichter aanvoelen en voldoende veilig zijn. 

Harry's Horse Challenge verstelbare cap, in 3 kleuren.

Charles Owen Wellington Classic, in diverse kleuren, met of zonder strass

Bij aankoop van een cap is het erg belangrijk om na te gaan of hij aan de veiligheidsvoorschriften voldoet. Zo moet elke cap een driepuntssluiting hebben en voldoen aan de Europese EN1384-norm. Een blik op het etiket is vaak al voldoende om te weten of dit het geval is, want de meeste merken vermelden dit duidelijk.

Een opkomende trend is de verstelbare cap. Dit is een ruiterhelm die binnenin een ring heeft die in grootte versteld kan worden door middel van een wieltje achteraan. Op die manier kan een cap bijvoorbeeld door 2 gezinsleden gedragen worden, maar is hij ook bestand tegen de groeispurt van zoon of dochter. Sommige ruiters vinden het aangenaam dat ze de cap in de zomer net een tikkeltje losser kunnen draaien, zodat ze bij warm weer minder druk op het hoofd krijgen. 

De BR Viper Pro Elite is een verstelbare helm,  die tot 4 maten groter of kleiner gemaakt kan worden.

"Een goede cap gaat een leven mee" is helaas een uitspraak die niet opgaat. Een helm bestaat uit meerdere lagen van verschillende materialen die zorgen voor een sterke opbouw. Door de jaren heen kan het zijn dat één of meer van deze lagen zwakker worden, waardoor de cap een deel van zijn veiligheid verliest. Daarom is het aangeraden om elke cap na een gebruik van 5 jaar te vervangen.

Ook na een ernstige val waarbij het hoofd de grond of een ander obstal heeft geraakt, raadt men aan de cap te vervangen. Er kunnen immers altijd onzichtbare scheurtjes of barstjes in het materiaal komen, die ervoor zouden kunnen zorgen dat de cap bij een volgende val onvoldoende bescherming biedt aan de ruiter.

Om dezelfde reden is het belangrijk om goed voor je cap te zorgen. Gooi hem na het rijden niet zomaar in een kast of op de grond, want ook dat kan beschadigingen toebrengen, zeker als je dit frequent doet. Je kan je cap bijvoorbeeld bewaren in een captas, of erop letten dat je hem steeds zachtjes neerlegt en goed opbergt. 

Een captas vormt een extra bescherming.

Is een dure cap per se veiliger? Neen, dat hoeft niet zo te zijn. Alle caps die goedgekeurd worden voor de Europese markt en dus over het EN1384 label beschikken, zijn in principe veilig genoeg om mee aan paardensport te doen, en zullen bescherming bieden bij een fikse valpartij.

Wel is het zo dat dure caps meestal een fijnere pasvorm hebben of net iets beter ventileren. Uiteraard speelt ook het esthetische aspect een rol: een erg goedkope cap ziet er vaak niet zo mooi of trendy uit als een duurder exemplaar.

Welke cap je koopt hangt dus van verschillende factoren af. Wat vind je mooi? Hou je van een klassieker model of mag het iets sportiever? Hecht je veel belang aan lichtgewicht en veel ventilatie? Wil je een verstelbaar model of een cap in 1 maat? Welk budget heb je te besteden? Dit zijn allemaal vragen die je jezelf moet stellen voor je een cap aanschaft. In een ruitersportzaak kan men je vaak verschillende modellen voorstellen.

 Neem zeker voldoende tijd om de cap te passen, want de mooiste cap is misschien niet helemaal geschikt voor de vorm van jouw hoofd en het is erg belangrijk dat je de goede maat kiest. Aarzel niet om eens flink met je hoofd te schudden bij het passen, zo weet je meteen of de cap niet voor je ogen zal schuiven of naar achter zal klappen mocht je vallen. Maar pas op, te klein is ook niet goed! Je mag geen onaangename druk ervaren op de zijkant van je hoofd of je voorhoofd, want dat kan op termijn voor hoofdpijn zorgen.